სტატიების კატალოგი

"არც მოგიწოდებთ, არც გაწონებთ, უბრალოდ, გირჩევთ ახალგაზრდა ქართველებო, წაიკითხეთ, დაუკვირდით, გაითავისეთ თორნიკე გურჯინთახის რომანი...დაე, სიძულვილზე გაიმარჯვოს სიყვარულმა."

Near death a rich man divided his property between his wives. And the youngest wife said: "But all this wealth is worth nothing, unless you give me "omrito” (Omrito in Bengali language means eternity).
This old Indian tale reminds me of a Georgian legend about God dividing territories between nations. God had parceled out all the lands and had saved the Caucasus for himself. But Georgians, as usual were late. By the time they appeared all had already been divided and God had to give the Georgians the saved land.
While the Georgians got the Caucasus, I believe the Indians got "omrito”
Manana Dumbadze

ინტერვიუ თორნიკე გურჯინთახთან
25 იანვარი, 2011

ვუძღვნი სეზერ დურუს

პატარა თიხის ფიალა პირამდე სავსეა ზღვის კენჭებით: უბრალო, პატარა ქვებია, ღია, გაცრეცილი რუხი ფერის. ასეთ კენჭებს, როგორც წესი, არ აგროვებენ. არც ლამაზია და არც ფერადი. ფიალა სასტუმრო ოთახის ფანჯრის რაფაზეა შემოდებული ისე, რომ სტუმარს შეუმჩნეველი ვერ დარჩება. რამდენჯერმე ჩავუარე გვერდი, ბოლოს ხელში ავიღე და ისე ჩავაშტერდი რუხ გაცრეცილ ქვებს, თითქოს ამის მსგავსი ცხოვრებაში არაფერი მენახა.

ფიალას ფსკერი თბილი აქვს. მუჭით ვიღებ ქვებს და ლოყაზე ვიდებ. აივნიდან ულურჯესი ხმელთაშუა ზღვის სარკესავით გლუვი ზედაპირი მითიური ლიკეის გორაკებს ირეკლავს. დღეს ეს თურქეთია, საკურორტო ქალაქი ქაში ხმელთაშუა ზღვის ერთი პატარა ყურე. ტურისტული სეზონი უკანასკნელ დღეებს ითვლის. ირგვლივ სამოთხისეული სიმშვიდეა. შიგადაშიგ, მეზობელი სასტუმროდან ისმის როგორ ავარჯიშებს მდიდარ ხანდაზმულ ევროპელ ქალბატონებს აქვა-აერობიკაში ახალგაზრდა, შოკოლადისფერი თურქი ინსტრუქტორი და დამტვრეული ინგლისურით, მაგრამ ურყევი შემართებით ცდილობს მათ ხავერდოვან, მონოტონურ ცხოვრების წესში ერთგვარი არითმიის შეპარებას. 

მე იქვე აივანზე ვარ წამოგორებული, შეზლონგში და თურქი ინსტრუქტორის საპირისპიროდ, ნირვანაში გადასახლებას ვცდილობ. გულზე ის კენჭებით სავსე თიხის ფიალა მადევს, თვალებზე ± ორი მოზრდილი ბრტყელი ქვა. რა თბილია! ღმერთო, რა თბილია! სად მოაგროვა ნეტავ ეს ქვები ამ კლდოვან, სიპ ნაპირზე, წამლად ერთ კენჭსაც რომ ვერ წააწყდები?
ლიკეის მიწაზე ადამიანმა ფეხი ჯერ კიდევ პრეისტორიულ ხანაში დადგა. ლიკეის მკვიდრთა ენა ინდოევროპული ენების ჯგუფის ანატოლიურ შტოს განეკუთვნებოდა. მისი მონათესავე ენა იყო ლუვიანური, რომელზეც ანატოლიაში ჩვენს წელთაღრიცხვამდე პირველ და მეორე ათასწლეულში საუბრობდნენ. შესაძლოა, ლუვიალური ენა ლიკეურის პირდაპირი წინაპარი ყოფილიყო. ლიკეის რეგიონს, თურქთა შემოსევამდე ბერძენი კოლონიზატორები მართავდნენ. ბერძენთა უკანასკნელმა ტომებმა რეგიონი მე-20 საუკინის დასაწყისში, საბერძნეთ-თურქეთის ომის შემდეგ დატოვეს.
ძველი ლიკეა სამხრეთ-დასავლეთი თურქეთის სანაპიროზე მდებარე მთიან და ტყის მასივებით მდიდარ თეკეს ნახევარკუნძულზეა განფენილი. მას დასავლეთით და ჩრდილო-დასავლეთით კარია ესაზღვრებოდა, აღმოსავლეთით ± პამფილია, ხოლო ჩრდილო აღმოსავლეთით - პისიდია. ანტიკური ლიკეის მთავარი ქალაქები ქსანქსოსი, პატარა, მირა, თლოსი და ოლიმპოსი გახლდათ.
ქაშიც ამ ისტორიის განუყოფელი ნაწილია, რამდენიმე წლის წინ მას თურქეთის რუკაზე ვერც კი იპოვნიდით, ახლა იგი ერთ-ერთი განვითარებული და პოპულარული საკურორტო ზონაა. ქაში ნახევარკუნძულზე მდებარეობს და რეგიონის მთვარი ტრასიდან საერთოდ არ მოჩანს. სწორედ ეს იზიდავს დღეს ყველაზე მეტად საზოგადო დაძაბულობითა და გლობალური ენერგეტიკით გადაქანცულ დასავლურ სამყაროს.
მიუხედავად იმისა, რომ ქაშში ახლა სამშენებლო ბუმია, იგი ჯერ კიდევ ინახავს თითო-ოროლა ხელთუქმნელ, საიდუმლო ™უსაფრთხოების კუნძულს∫. იგი არსაიდან ჩანს, და რადგან ასეა მოფარებული თვალსაწიერს, სამოთხის ილუზიას ქმნის. და მე, ვითარცა ანტიკური ლიკეის სრულუფლებიანი მემკვიდრე, სრულიად ვერწყმი ამ საოცრებას, მზად ვარ ბოლომდე ჩავყვინთო მილიონი წლის ნისლით დაბურულ ოკეანეში.

By Paul Hemp

PAUL HEMP has conducted professional seminars on business and economic reporting in numerous countries with developing economies, including Nigeria, India, Slovakia and Bulgaria. He has been a reporter for The Wall Street Journal in London and Brussels, a business reporter and editor for The Boston Globe and a staff writer and editor for The Boston Globe Magazine. He is currently a senior editor for the Harvard Business Review.
The International Center for Journalists was established in 1984 to improve the quality of journalism worldwide through professional training, fellowships and exchanges. During the past 20 years, ICFJ has worked with more than 16,000 journalists from 174 countries. The Center is an independent nonprofit institution based in Washington, D.C.